ДЗУАРЫ ЛÆГ

ДЗУАРЫ ЛÆГ
Дзуар-кувæндонмæ цæстдарæг, куывддонты зæдыл, дуагыл, дзуарыл чи бафæдзæхсы, сæ кувинæгтæй сын чи скувы, уыцы бæрнон æмæ куырыхон лæг. Уый у, кувæндон кæй номыл у, уымæй адæмы æхсæн минæвар. Рæстаг, сыгъдæг удæй, йæ хъуыддæгтæй æмæ буарæй дæр, æгъдауджын, адæмы æмæ зæды, дуаджы, дзуары уарзон удгоймаг. Раздæр-иу æй æвзæрстой хъæуы кæнæ комы Ныхасы. Уым-иу адæм æмхуызонæй се 'хсæнæй рахицæн кодтой, йæ кары чи бацыд, ахæм цалдæр лæджы. Дзуары бынмæ сыгъдæг удæй бацæуыны аккагыл кæй нымадтой, ахæмтыл. Уый фæстæ-иу, цал уыдысты, уал халы-йу скодтой. Хæлттæй иуыл, æрмæстдæр иуыл, хъуамæ фыст уыдаид «Хуыцауы хал», иннæтæ уыдысты сыгъдæг. Кувæндоны бæгæныйæ кувæн стыр хъæзын къусмæ – уацамонгæмæ-иу сæ æркалдтой, къусы сæр-иу сыгъдæг хæцъилæй æрæмбæрзтой. Хæлтты-иу сцагътой, стæй æвзæрст лæгтæ æнæдзургæйæ иугай бæрнонæй, къусмæ нæ кæсгæйæ, ластой хæлттæ.
«Хуыцауы хал» фыст кæуыл уыд, уый-иу чи сласта, уымæн, дам, Хуыцау дæр æмæ, кувæндон кæй номыл арæзт у, уый дæр æххуыс кодта, уыдоны фæндон дæр у, уыдон æй равзæрстой, æмæ хъуыддагыл дызæрдыг ничиуал кодта. Ног æвзæрст дзуары лæгыл-иу кувæндоны фарн бафтыдтой, æмæ-иу уайтагъд йæ хæстæ æххæст кæнын райдыдта.
Хатт Дзуары лæджы дæсныйад цыдис фыдæй фыртмæ. Уый-иу кувæндон йæ фарн кæуыл бафтыдта, уыдонмæ. Ныр дæр Тба-Уациллайы кувæндон хонынц Гуццаты найфат. Уæдæ Дзывгъисы Уастырджийы кувæндон дæр фылдæр ис Елхъанаты бæрны.
Дзуары лæджы хæс стыр æмæ бæрнон у адæмы æууæнчы раз. Бæззы, уæд ын зæд, дуаг, дзуар исы йæ куывд, аккаг нæу, йæхи хорз нæ дары, уæд йæ фыдæбон – дзæгъæлы. Уый тыххæй дзы алы бæрнон адæймаг дæр фæтырны зæды, бардуаджы, дзуары æмæ адæмы хъыджы мацæмæй бацæуынмæ, сæ ацыд, æрбацыд, сæ ныхас аив цæмæй уа, æхсызгонæй æххæст кæнынц æгъдау æмæ фæтк. «Дзуары лæгтæ, – фыссы Айларты Измаил йæ чиныг «Ирон фарн»-ы, – цыдысты сыгъдæгæй, куывтой аивæй мидисджын, амыдтой цардыхъæр цæстуарзонæй. Кастысты нывондæгты уæнты æмæ дзырдтой æрцæуинаг цаутыл. Дæсны фарстой къæбæлтæй, хъултæй, фæрсчытæй, дзыгъа тымбыл чысыл дуртæй. Æвзæрстой боныхъæд, æрдзон æууæлты, хатыдтой Галæгоны. Уахъæзы, Мигъдауы, Хуызивæны митæ.
Дзуары лæгтæ уыдысты хъæуты, кæмтты номыл кувæндæтты æфсинтæ, найфæтты æфснайджытæ. Кодтой бæрæг уагыл кусæрттытæ дзуæртты бынты, фыхтой цæдæджинæгты æхсæны бæгæнытæ, æвæрдтой кувæндæтты къусчыйы адæмы сыгъдæг мысайнæгтæ. Æппæрстой аххосаджы хæлттæ рынчынты, цæстдзыдты, хиндзыдты номыл. Ард хæрын кодтой æууæнчы уагыл æмæ истой цъындытæ.

Словарь по этнографии и мифологии осетин. 2014.

Игры ⚽ Поможем написать курсовую

Полезное


Смотреть что такое "ДЗУАРЫ ЛÆГ" в других словарях:

  • Дзуары лæг — см. Дзуары лæг – перевод Дзуары лæг – дзуары фæтк æмæ æгъдау æххæстгæнæг æмæ, дзуæрттæ æмæ дауджытимæ баст чи у, ахæм бæрæг магион (сакралон) зонындзинæдтæ хæссæг, хæрзæгъдау, хæдæфсарм æмæ зæрдæхæлар адæймаг. Дзуары лæгæн сæйраг функци у дзуары… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • ДЗУАРЫ ЛÆГ — Кувæндоны, дзуары хуылфы чи фæкувы, уый. Дзуары лæг бæркад загъта, æмæ куывддзаутæ Сауысæрæй хъазгæ худгæ рауырдыг сты. (Хъайтыхъты А. Цæллыкты саурæсугъд.) …   Фразеологический словарь иронского диалекта

  • ДЗУАРЫ ХЪÆД — Арæх ыл æмбæлæм адæмон сфæлдыстады. Борæ йæ фидæны цардæмбалимæ фыццаг хатт фембæлы Дзуары хъæды. кæс «АРВЫ ДУАР» Ы СÆРГÆНДТÆ …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Дзуары хуымтæ — см. Дзуары хуымтæ – перевод Дзуары хуымтæ – сæрмагонд зæххы хæйттæ, цы тыллæг иу дзы систой, уый цыдис Иры иумæйаг дзуæртты, хъæузæдты æмæ хицæн бинонты зæдты номыл цы куывдтæ кодтой, уыдонæн. Раздæр иу алы хъæуы дæр уыдис цалдæргай Дзуары хуымтæ …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Дзуары хуымтæ – перевод — см. Дзуары хуымтæ Дзуары хуымта («пашни святых») – специиальные участки земли, урожай с которых шел на устройство общесельских пиршеств в честь общеосетинских, сельских и фамильных божеств. В каждом селении в прошлом было по несколько Дзуары… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • ДЗУАРЫ ХУЫМ — Хъæубæсты иумæйаг хуым, сæрмагондæй сæ хъæузæды номыл кæй дардтой, иумæ кæй куыстой, ахæм зæххы хай. Куыстой йæ æрмæстдæр нæлгоймæгтæ. Сылгоймæгты Дзуары хуыммæ нæ уагътой. Цы тыллæг дзы иу систой, уый уыд нæфæтчиаг. Хардз æй кодтой Хъæузæды… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Дзуары лæг – перевод — см. Дзуары лæг Жрец – исполнитель ритуалов и носитель определенных сакральных знаний, связанных с отправлением того или иного культа, человек высокой нравственности и доброты. Главная функция жреца – организация культа, важнейшим актом которого… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • ДЗУАРЫ БАДÆНЫ ХУЫЗÆН УЫН — Рæсугъд бынат, зæрдæвæндон ран уын. Дзуары бадæны хуызæн хæдзар срæвдз кодтой, ныр ыл æвиппайды дæ къух куыд систай. (Ф. 1968. 9.) …   Фразеологический словарь иронского диалекта

  • ДЗУАРЫ ХУЫЗÆН ЛÆГ УЫН — Æгъдауджын, сабыр, хæларзæрдæ уын. Рухс сын зæгъ ды дæр... дзуары хуызæн лæг уыди. Ныр чизоны, ахæмтæ нал дæр ис. (Нафи, Сосо бадзуры.) …   Фразеологический словарь иронского диалекта

  • ДЗУАРЫ ХУЫЛФМÆ ЦÆУЫН — Кæмæндæр уырнын кæнын, раст кæй у, уый; искæмæн рæстдзинад уырнын кæнын. – Дæ сыгъдæг уарзт ахæсдзынæн мæрдтæм! Бацæудзынæн уый тыххæй дзуары хуылфмæ дæр æз! (Букуылты А. Зарæг баззад цæргæйæ.) …   Фразеологический словарь иронского диалекта


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»